گزارش روز پنجم جشنواره دانشگاه تهران دیجیتال

نشست دانشگاه تهران دیجیتال و کتاب‌خانه دیجیتال
این نشست با حضور آقای دکتر محمد رحیمیان، معاون پژوهشی دانشگاه تهران، همراه بود و در ابتدای نشست، آقای دکتر محمدمهدی خسرویان، معاون اجرایی کتاب‌خانه مرکزی و مرکز اسناد، به عنوان مدیر نشست بر اهمیت دیجیتال سازی و دانشگاه دیجیتال تاکید کردند و بسترسازی شامل پیش بینی زیرساخت‌ها و تخصص‌های لازم و منابع مالی را از الزامات این موضوع عنوان کردند.
خانم دکتر سوسن اصیلی، معاون فنی کتاب‌خانه مرکزی، کتاب‌خانه دیجیتال را به عنوان مجموعه‌ای از روش‌ها، خدمات و ساختارهای اطلاعاتی که باعث می‌شود تا اطلاعات در قالب یک فناوری نوین با دسترسی آسان، سریع و گسترده ارائه شود تعریف کردند. ایشان تصریح کردند که کتاب‌خانه دیجیتال برای یک سازمان آموزشی مثل دانشگاه تهران، نقش قلب در بدن را بر عهده دارد و با توجه به اهمیت کتاب‌خانه مرکزی در روند پژوهش‌های علمی، ضرورت توسعه کتاب‌خانه دیجیتال احساس می‌شود. در ادامه سیر تحولی کتاب‌خانه سنتی و گذار به کتاب‌خانه دیجیتال تشریح شد. ایشان درباره تجارب مختلف کتاب‌خانه مرکزی در زمینه اسکن و دیجیتالی سازی، خریداری منابع موجود به صورت دیجیتال، گردآوری منابع از شبکه وب، تبدیل منابع میکروفونی به دیجیتال و تهیه برخی منابع از طریق مبادله، توضیحاتی را ارائه کردند. همچنین دکتر اصیلی، آماری از انواع منابع شامل نسخه‌های خطی، نشریات، اسناد و مدارک غیر کتابی، اسناد تاریخی، عکس، کتاب چاپی، پایان نامه، پایگاه‌های علمی، ارائه شد. ضمناً چالش‌های کتاب‌خانه دیجیتال مانند زیرساخت‌های سیستمی و نرم افزارهای مورد نیاز، نیروی انسانی متخصص، فضای نگهداری منابع، کمبود منابع مالی و کپی رایت را بر شمرده و به تشریح آن‌ها پرداختند.
خانم مهندس معصومه آدینه، رئیس اداره فناوری اطلاعات و منابع دانشگاه تهران، در خصوص ضرورت حرکت به سمت دانشگاه دیجیتال و مأموریت اصلی کتاب‌خانه (ایجاد دسترسی به منابع برای هیأت علمی، پژوهشگر و دانشجو) و جریان تبدیل اطلاعات منابع فیزیکی به مدیریت کلان پژوهشی، مطالبی را بیان کردند. ایشان روش‌های مختلف دسترسی به منابع پایگاه آنلاین (خرید از کنسرسیوم، ناشر و دسترسی آزاد) را تشریح و نمونه‌هایی را برای هریک بیان کردند. همچنین ایشان به مشخصات منابعی که در دانشگاه مشترک است (حوزه فعالیت، سطح دسترسی و …) اشاره کردند و چالش‌های خرید و ایجاد دسترسی به منابع اطلاعاتی آنلاین را بر شمردند. ضمناً توضیحاتی را در خصوص فناوری‌های استفاده شده به منظور دسترسی به منابع، شامل اینترنت اشیا، بلاک چین و رایانش ابری ارائه کردند.
در ادامه آقای دکتر سیاوش گودرزی، رابط پلتفرم کتاب خوان طاقچه، به معرفی این نرم افزار پرداختند و آن را نرم افزاری واسط بین ناشر (منابع دیجیتال) و کاربر معرفی کردند. کاربران با خرید اشتراک مدت دار، دسترسی به بیش از ۲۳۰۰۰ منبع دیجیتالی خواهند داشت.
خانم دکتر ملیحه درخوش، رئیس اداره فراهم‌آوری و ساماندهی منابع، تعریفی از مدیریت محتوا ارائه کردند. سپس مراحل کلیدی فرایند مدیریت محتوا در کتاب‌خانه دیجیتال شامل خط مشی، ذخیره سازی، بازیابی، نگهداری منابع، حق مؤلف و امنیت دیجیتال و دسترسی پذیری را نام بردند. همچنین چالش‌های پیش رو شامل انتخاب و فراهم آوری، سازماندهی و توصیف، ذخیره سازی، بازیابی، حق مؤلف و امنیت دیجیتال و دسترسی پذیری را تشریح کردند.

نشست مدیریت دانشگاهی در دنیای تحولات دیجیتالی
در این نشست آقای دکتر سید علی اکبر صفوی، استاد دانشگاه شیراز و رئیس انجمن یادگیری الکترونیکی ایران، بیان کردند: «فناوری، موجب تحولات زیادی در زمینه‌های مختلف علمی، اجتماعی و اقتصادی شده است و باعث شکل‌گیری مفاهیم و ابزارهای نوین همچون اینترنت اشیا و خدمات، سیستم‌های فیزیکی سایبری، هوش مصنوعی، محاسبات ابری، پرینترهای سه بعدی، کارخانه هوشمند، تولید مجازی، محصول هوشمند، خدمات هوشمند، بزرگ داده‌ها و امنیت سایبری گردیده است». ایشان بر روی تشریح شهر هوشمند و ویژگی‌های آن تمرکز و مطالبی را بیان کردند. دکتر صفوی، مفهوم شهروند دیجیتال و ویژگی‌های آن، شغل، مهارت و آموزش در نسل‌های مختلف انقلاب صنعتی را تشریح کردند. در خصوص نسل دیجیتال و ویژگی‌های آن (منابع دیجیتال، قابل اعتماد بودن اطلاعات به دست آمده از منابع آنلاین، رسانه‌های دیجیتال) مطالبی را بیان نمودند. همچنین چالش‌های عمومی و سوالات مدیریتی برای سیاست گذاران و مجریان آموزش عالی را بر شمرده و آن‌ها را توضیح دادند. ایشان دیدگاه‌ها و سیاست‌های برخی از دانشگاه‌های برتر جهان را با یکدیگر مقایسه کرده و به برگزاری کلاس‌های مشترک در قالب تفاهم نامه بین دانشگاه‌ها اشاره نمودند. به علاوه در این نشست، مهارت‌های مورد نیاز خروجی‌های دانشگاه‌ها با نگاه به آینده بیان شد. برخی سیاست‌های مرتبط و محتوای مختلف آن‌ها با نمایش نمونه‌هایی مانند elearning.msrt.it، elearningassociation.ir و wolframalpha.com توسط ایشان به تصویر کشیده شد.

نشست دانشگاه تهران دیجیتال و دانشکده دیجیتال
در این نشست سه دانشکده مهندسی برق و کامپیوتر، علوم و فنون نوین، ادبیات و علوم انسانی به بیان دیدگاه‌های خود در خصوص مفهوم دانشکده دیجیتال پرداختند. در بخش اول نشست، آقای دکتر مجید نیلی احمدآبادی، رئیس دانشکده مهندسی برق و کامپیوتر پردیس دانشکده‌های فنی، دانشگاه دیجیتال را به نوعی باز تعریف پیوستار آموزش و پژوهش تعریف نمودند. دکتر مجید نیلی: «زمانی دیجیتالی شدن را بدون کاغذ می‌پنداشتیم و در اندیشه تغییر روال‌ها نبودیم تلاش می‌کردیم کاغذ را از فرایند دفاع حذف کنیم ولی خود فرایند دفاع را بازتعریف نکردیم». ایشان به تشریح هدف نظام آموزش عالی از منظر ملی و از منظر دستاوردها پرداختند. همچنین جزئیات کاربست هوش مصنوعی و علوم شناختی به منظور توسعه توأمان مهارت‌های نرم و تخصصی با توجه به تفاوت عوامل‌های فردی و رفتن به سوی شخصی سازی آموزش را بیان کردند.
آقای دکتر محمود رضا هاشمی، دانشیار دانشگاه تهران، در راستای مقایسه ملموس‌تر بین نظام آموزش عالی ایران و آمریکای شمالی، اذعان داشتند: «فاز الکترونیکی شدن در هر دو انجام شده؛ اما در فاز رسوخ دیجیتال (بازنگری) در شیوه آموزش، پژوهش و ارزیابی هر دو هنوز کار خاصی نکرده‌اند». ایشان اشاره کردند که باید به خصلت اجتماعی بودن انسان (و تماس چهره به چهره) به عنوان یک عامل مهم توجه داشت. ایشان صحبت‌هایشان چنین ادامه دادند: «این امر برای فیس بوک آن قدر مهم بود که دور کاری را منع کرد. ایجاد حس تعلق به دانشگاه در دانشگاه دیجیتال به واسطه همین خصلت مشکل است. شیوه‌ها باید تغییر کنند. پذیرش عضو هیأت علمی و دانشجو و ارزیابی هیأت علمی باید متحول شود. در زمان بحران کرونا در کانادا کسب و کارها فرایندهای خود را به نحوی (دورکاری و دیجیتالی) تغییر داده‌اند که علاقمندی به ادامه دورکاری در دوران پساکرونا وجود دارد و بسترهای ارائه کالا یا خدمات فراهم شده است. فرهنگ سازی نیز مهم است و در این زمینه خوب کار شده است».
در ادامه آقای دکتر محمد جواد دوستی، عضو هیأت علمی دانشکده مهندسی برق و کامپیوتر، با تجربه کار ۴ ساله در فیس بوک، تجارب خود را بیان کردند. ایشان تصریح کردند: فیس‌بوک نه تنها استفاده از شبکه‌های اجتماعی را برای مردم تبلیغ می‌کند، بلکه مروج آن در سازمان خود می‌باشد و به ارتباط اجتماعی بین همکاران تاکید دارد. برای نمونه به قانون ۳۰ دقیقه (رجوع به یک فرد دیگر زمانی که نمی‌توانید بعد از ۳۰ دقیقه راه‌حلی برای یک مسئله بیابید) یا پرداخت هزینه انجام یک فعالیت مشترک بین ۵ نفر (مثلاً رفتن به سینما) اشاره کردند». آقای دکتر منوچهر مرادی سبزواری، عضو هیأت علمی دانشکده مهندسی برق و کامپیوتر، کاهش کیفیت پایان نامه در دوران کرونا را نشانه‌ای از خصلت اجتماعی انسان و عدم تعامل حضوری دانشجویان دانستند.
آقای دکتر صفری، عضو هیأت علمی دانشکده مهندسی برق و کامپیوتر، با اشاره به اینکه نظام آموزشی حاضر نشأت گرفته از نظام طراحی شده در قرن ۱۹ می‌باشد، به نوع جدید آموزش شخصی سازی شده اشاره کردند و سه مدل یادگیری (رسمی، نیمه رسمی و غیر رسمی) را تشریح کردند. آقای دکتر بابک نجار اعرابی، عضو هیأت علمی دانشکده مهندسی برق و کامپیوتر، بر خصوصی سازی آموزشی و توسعه یافتگی بازار در شاخه‌های مختلف (آموزش و سلامت) تاکید کردند.
در بخش دوم نشست، آقای دکتر علی حسین رضائیان، رئیس دانشکده علوم و فنون نوین دانشگاه تهران، مطالب خود را بیان کردند. ایشان دانشکده علوم و فنون نوین را را میان رشته‌ای، فناوری محور و کارآفرین معرفی کردند. دکتر رضائیان، نسل‌های مختلف انقلاب صنعتی (۱ تا ۴) را معرفی کردند و چگونگی تحقق و اجرای فناوری‌های تحول آفرین در انقلاب صنعتی چهارم را شرح دادند. همچنین ضمن برشمردن ویژگی دانشگاه‌های نسل‌های ۱ تا ۳، توضیحاتی در خصوص دانشگاه دیجیتال، ویژگی‌ها و محورهای سیاستگذاری آن بیان شد. آمارهای مختلف دانشکده و گروه‌های آموزشی نیز ارائه گردید.
در بخش سوم نشست، آقای دکتر غلامحسین کریمی دوستان رئیس دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران، به جای عنوان "دانشگاه تهران دیجیتال" پیشنهاد استفاده از "دانشگاه تهران فن بنیان" را دادند. ایشان تصریح کردند که دانشکده ادبیات فن بینان تر ین دانشکده حوزه علوم انسانی کشور است. همچنین ضرورت، مقدمات و تمهیدات لازم برای این برتری را تشریح کرده و فعالیت‌هایی که می‌تواند موجب ایجاد دانشکده ادبیات فن بنیان شود را تشریح نمودند. ایشان فرایند دیجیتالی شدن دانشگاه را در قالب اجرای پایلوت در چند دانشکده پیشنهاد دادند. آقای دکتر جواد اصغری، عضو هیأت علمی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران، بیان داشتند که در دانشگاه دیجیتال، تهدید عدم ایجاد فضای مناسب برای ابراز نظر (حفظ امنیت) وجود دارد؛ مثلاً در دوران کرونا خودسانسوری در مباحث مربوط به فلسفه افزایش یافته است. در پایلوت کردن دانشکده ادبیات می‌توان به تجهیز کلاس‌ها برای برگزاری ترکیبی کلاس‌ها (حضور دانشجوی علاقمند به حضور فیزیکی در کلاس فیزیکی و دانشجوی علاقمند به حضور مجازی در کلاس آنلاین)، تخصیص اینترنت رایگان و اعتبار امضای الکترونیکی اشاره کردند.
در پایان، دکتر فاطمی ضمن استقبال از پیشنهاد پایلوت، اعلام کردند که موضوعات مرتبط با دانشکده دیجیتال را با همراهی دانشکده‌های این نشست شامل برق و کامپیوتر، علوم و فنون نوین و ادبیات و علوم انسانی دنبال و پایلوت شدن آنها را پیگیری خواهیم کرد.

نشست شهر دانش دیجیتال: حرکت به سمت دانشگاه نسل سه و چهار هوشمند
آقای دکتر علی محقر، مدیر اجرایی طرح شهر دانش و استاد دانشکده مدیریت دانشگاه تهران، شهر دانش دانشگاه تهران و دانشگاه علوم پزشکی تهران را مهم‌ترین طرح توسعه‌ای کشور برای حرکت به سمت دانشگاه نسل سوم و چهارم دانستند. ایشان تاکید کردند که شهر دانش به دنبال ایجاد یک منطقه نوآوری برای ایجاد یک دانشگاه سبز، کارآفرین و هوشمند است و در واقع شهر دانش تبلور دانشگاه نسل ۳ و ۴ است. ایشان توضیحاتی در خصوص دانشگاه هوشمند و هوشمند سازی فضاهای آموزشی با محورهای بهبود سرانه فضای آموزشی، پژوهشی، توسعه فضای آموزش الکترونیکی و توسعه فضای آزمایشگاه‌های فناوری تحول آفرین ارائه کردند.
آقای مهندس علیرضا اسماعیل زاده، استاد مدعو دانشگاه هالمستاد سوئد، در خصوص نقش نوآوری در هوشمند سازی (شهر هوشمند) توضیحاتی مطرح کردند. ایشان در بخشی از مطالب خود به فضاهایی با عنوان FABLAB اشاره کردند که در آن‌ها ابزارها و دستگاه‌های مختلف از عمومی تا تخصصی برای حل یک مساله (مانند تولید یک تی‌شرت یا تولید یک ربات) وجود دارد.
آقای روح الله قاسمی، مدرس مدعو دانشکده مدیریت دانشگاه تهران و پژوهشگر، در خصوص اهداف شهر هوشمند (حرکت به سمت دانشگاه سبز، کارآفرین و هوشمند) توضیحاتی ارائه کردند و نمونه‌هایی از مهمترین فناوری‌های تحول آفرین در دانشگاه‌های نسل ۳ و ۴ شامل اینترنت اشیا، هوش مصنوعی، یادگیری ماشین، کلان داده، رایانش ابری و بلاک چین را معرفی و شرح مختصری از هر یک را ارائه کردند.

نشست دانشگاه تهران دیجیتال و نشر دیجیتال
در ابتدای این نشست، آقای دکتر محمد موسی‌خانی، دانشیار دانشکده مدیریت و مسئول مؤسسه انتشارات دانشگاه تهران، در خصوص نشر دیجیتال در دانشگاه تهران مقدمه¬ای را عرض کردند. در ادامه، آقای منصور نظام آبادی، معاون مؤسسه انتشارات، ویژگی‌ها، امکانات و کاربردهای انواع کتاب الکترونیکی را تشریح نموده و هدف انتشارات دانشگاه را نشر کتاب الکترونیکی چند رسانه‌ای قلمداد کردند. در ادامه انواع قالب (فرمت) نشر الکترونیکی و مزایای هریک بیان شد. ایشان در خصوص مزایای نشر الکترونیکی به مواردی همچون دسترسی همزمان، امکانات جستجوی اطلاعات، انعطاف پذیری در اصلاح و انتشار و کاهش هزینه تولید اشاره کردند. همچنین درباره چالش‌های الکترونیکی در سه حوزه قانونی، فنی و فرهنگی و اقدامات صورت گرفته در ایران برای مقابله با این چالش‌ها صحبت شد. ضمناً دو مدل فروش رایگان و با هزینه (اجاره، اشتراک و خرید) تشریح گردید.
آقای علی رضا استواری، رئیس اداره انتشار کتاب مؤسسه انتشارات، آغاز نشر الکترونیکی را از زمان همکاری با پلتفرم فیدیبو در سال ۹۶ اعلام و ضمن بیان علل انتخاب این پلتفرم، به موفق بودن آن اشاره کردند. ایشان توضیحاتی در خصوص کتاب خوان الکترونیکی دانشگاه تهران با فیدیبو و امکانات آن اشاره و دو محصول فیدباکس و فیدبوک را معرفی کردند. همچنین عنوان شد که در راستای مسئولیت اجتماعی دانشگاه در قبال بحران کرونا، انتشارات دانشگاه اقدام به اهدای رایگان ۴۰۰ عنوان کتاب الکترونیکی از طریق پلتفرم مذکور نموده است.

نشست دانشگاه تهران دیجیتال و خوابگاه هوشمند دیجیتال
آقای دکتر هادی غفوریان، مدیر کل امور خوابگاه‌های دانشگاه تهران، لزوم تدوین چشم‌انداز خوابگاه‌های دانشگاه تهران را طرح و توضیحاتی در این خصوص ارائه کردند. ایشان تصریح کردند که در این راستا لازم است به تسهیل اسکان، ابعاد فرهنگی-اجتماعی در دوره کرونا و پسا کرونا، توسعه زیرساخت، مفهوم خوابگاه هوشمند (دانشجو، کارمند و محیط زیست هوشمند) و ایجاد مراکز نوآوری پرداخته شود. دکتر غفوریان چالش‌های پیش رو را کمبود منابع مالی، عدم وجود مدل مناسب، مشکلات قانونی، زیربنای اینترنت اشیا، عدم یکپارچگی اشتراک اطلاعات و مشکلات فرهنگی اجتماعی بر شمردند و توضیحاتی در مورد هریک ارائه و نمونه‌هایی از اقدامات انجام شده معرفی کردند.
آقای مهندس حسین رضایی، دبیر شورای هوشمندسازی اداره کل خوابگاه‌های دانشگاه تهران، در خصوص خوابگاه‌ها و آینده هوشمندی، مطالبی بیان کردند و به شورای هوشمند سازی که محلی است برای تصمیم‌گیری و اتخاذ سیاست در قبال دیجیتالی شدن خوابگاه‌ها اشاره کردند. ایشان تصریح کردند در این شورا در مورد مرکز داده و شناسنامه خوابگاه‌ها، اپلیکیشن کوی، وب سایت کوی، هوشمند سازی فیزیکی خوابگاه‌ها، تصمیم‌گیری شده است.
در ادامه آقای مهندس یاسر ساور، مسئول زیرساخت و شبکه اداره کل خوابگاه‌های دانشگاه تهران، استفاده از اینترنت اشیا در زمینه تردد هوشمند، هوشمندی تغذیه، هوشمندی مدیریت دانش، سلامت هوشمند، ایمنی، امنیت و فضای سبز هوشمند را جز اولویت‌ها عنوان و هر یک را با ذکر مثال تشریح کردند.
خانم مهندس شعله اعلایی، مسئول سامانه‌های اداره کل خوابگاه‌های دانشگاه تهران، به لزوم توجه به سامانه‌های دانشجویی، هوش مصنوعی، یادگیری ماشین و بلاک چین اشاره کردند. به علاوه، استفاده از داده‌ها در تصمیم‌گیری را الزامی دانسته و خواستار یکپارچگی سامانه‌ها شدند. ایشان اعتقاد داشتند با استفاده از یادگیری ماشین می‌توان میز پشتیبانی خدمت را بدون نیاز انسان غنا بخشید و از بلاک چین برای حفظ امنیت داده‌های دانشجو استفاده کرد.

نشست دانشگاه تهران دیجیتال و سامانه‌های اطلاعاتی
نشست تخصصی دانشگاه تهران دیجیتال و سامانه‌های اطلاعاتی با حضور آقای دکتر مصطفی صالحی، معاون سامانه‌های اطلاعاتی مرکز فناوری اطلاعات (مدیر نشست)، آقای دکتر علی معینی، رئیس اسبق مرکز فناوری اطلاعات، آقای دکتر محمد خوانساری، رئیس سابق مرکز فناوری اطلاعات و آقای دکتر هشام فیلی، معاون سابق مرکز فناوری‌های اطلاعات برگزار شد. محورهای نشست مذکور شامل ۵ محور بود: (۱) معرفی سامانه‌ها و خدمات مرکز، (۲) نقشه راه توسعه سامانه‌های اطلاعاتی در راستای تحقق دانشگاه تهران دیجیتال، (۳) سیاست کلان دانشگاه در حوزه حکمرانی فناوری‌های دیجیتالی، (۴) رویکردهای توسعه سامانه‌های اطلاعاتی (درون سپاری، برون سپاری، خرید خدمت و …) و (۵) چالش‌های پیش روی نگهداشت و توسعه سامانه‌های اطلاعاتی و راهکارهای غلبه بر آنها.
در ابتدا آقای دکتر صالحی ضمن ارائه توضیحاتی در خصوص محور اول، به معرفی ساختار و سامانه‌های اطلاعاتی مرکز فناوری اطلاعات پرداختند و بیان داشتند که مأموریت اصلی معاونت سامانه‌ها تحلیل، توسعه، استقرار و نگهداری فنی سامانه‌های نرم افزاری در دانشگاه است. همچنین ضمن اشاره به واحدهای سازمانی در این معاونت (تحلیل، توسعه، تضمین کیفیت و استقرار) به ارائه مختصری از شرح فعالیت‌های هر واحد پرداختند. سپس لایه‌های ارائه خدمات فناوری اطلاعات در دانشگاه را بیان نمودند که شامل دیتای مرجع، مدیریت یکپارچه سازی، سامانه‌های اطلاعاتی، مدیریت سامانه‌ها، کانالهای ارتباطی است.
در ادامه آقای دکتر صالحی هر یک از محورهای دیگر را به بحث با سه مدیر سابق مرکز فناوری اطلاعات گذاشتند و نظرات ایشان را در هر مورد جویا شدند. خلاصه‌ای از مباحث انجام شده به شرح زیر می‌باشد.
محور ۲: نقشه راه توسعه سامانه‌های اطلاعاتی در راستای تحقق دانشگاه تهران دیجیتال: آقای دکتر معینی به تغییر ساختار دانشگاه تهران در تبدیل شدن به دانشگاه دیجیتال اشاره داشتند و توسعه شبکه‌های اجتماعی را در دوران کرونا مهمترین چالش سامانه‌های اطلاعاتی دانستند. ایشان جایگزینی شبکه‌های اجتماعی و نگاه رو به آینده در تکنولوژی سامانه‌های اطلاعاتی را مهمترین موضوع این محور دانستند. آقای دکتر خوانساری بازتعریف سیستم‌های دیجیتال و آموزش الکترونیکی را عامل مهم در تحقق این محور دانستند و دریافت بازخورد و ارزیابی از دانشجویان و اساتید را در این راستا پیشنهاد نمودند. سپس آقای دکتر فیلی راه اندازی میکرو سرویس‌ها و شبکه ملی اطلاعات را در راستای نیل به این محور لازم و ضروری دانستند.
محور ۳: سیاست کلان دانشگاه در حوزه حکمرانی فناوری‌های دیجیتالی: آقای دکتر صالحی، دو رویکرد را در این محور بیان کردند و به مباحثه گذاشتند. ۱- رویکرد تمرکز گرایی با محوریت مرکز فناوری اطلاعات و ۲- رویکرد توزیع شدگی در واحدهای صف و ستاد. آقای دکتر فیلی ضمن بیان اینکه مرکز فناوری اطلاعات هر دو تجربه را دارا است فرمودند که با توجه به بزرگی، تنوع و قوانین متعدد دانشگاه تهران، تمرکز گرایی بهتر است؛ ولی با شرایط کنونی توزیع شدگی، تمرکز و حاکمیت مرکز فناوری اطلاعات را پیشنهاد دادند. آقای دکتر معینی، تدوین سیاست‌های مربوط به حکمرانی را در دو حوزه دیتا و فرایند ضروری دانستند و در هر حوزه برخی از دیتاها و فرآیندها را قابل توزیع شدگی دانستند و ابراز داشتند که مرکز باید به این سمت حرکت کند. آقای دکتر خوانساری ضمن تأیید فرمایشات آقای دکتر معینی در حوزه حکمرانی و توجه به مباحث محرمانگی، لزوم بازطراحی معماری سامانه‌های اطلاعاتی را متذکر شدند و ضمن اشاره به تولید خدمت برای دانشجویان و کسب ثروت برای سرویس دهنده‌ها، تغییر معماری را در راستای حکمرانی بهتر متذکر شدند.
محور ۴: رویکردهای توسعه سامانه‌های اطلاعاتی (درون سپاری، برون سپاری، خرید خدمت و …): آقای دکتر خوانساری مدل مشارکتی را به انواع توسعه‌های سامانه‌های اطلاعاتی اضافه نمودند و با توجه به تعداد زیاد جامعه دانشگاه تهران (دانشجویان، اساتید، پرسنل و بازنشستگان) دانشگاه تهران را بازار مناسب پیمانکاران دانسته و ابراز داشتند که مرکز فناوری اطلاعات از این پتانسیل می‌تواند در راستای کاهش هزینه‌های خود بهره برداری نماید. آقای دکتر فیلی پیشنهاد کردند تا اولویت بندی مدل توسعه چنین باشد: خرید خدمت، برون‌سپاری و درونسپار. ایشان معتقد بودند مدل مشارکتی به دلیل خاص بودن دانشگاه تهران به نتیجه نمی‌رسد. آقای دکتر معینی نیز با اشاره به یکپارچه سازی زیرساخت‌ها مانند راه اندازی میکروسرویس ها، هزینه تولید و توسعه سامانه‌های اطلاعاتی را کاهشی خواندند.
محور ۵: چالش‌های پیش روی نگهداشت و توسعه سامانه‌های اطلاعاتی و راهکارهای غلبه بر آنها: آقای دکتر معینی راهکار این چالش را ایجاد امکان تغییرات سامانه‌های اطلاعاتی در سمت کاربر نهایی دانستند. آقای دکتر فیلی ضمن اشاره به اینکه بزرگترین چالش مرکز فناوری اطلاعات، مدیریت نیازمندی‌ها است ایجاد یک نقش مدیر محصول را در این چالش ضروری دانستند و بیان داشتند که در دانشگاه دیجیتال باید حوزه‌های مختلف آموزشی، پژوهشی و … مدیر محصول در ستاد داشته باشند. همچنین ایشان مدیریت منابع را مبحث مهم دیگری دانسته و استفاده از نمایندگان ستاد و واحدها را به عنوان ابزاری مناسب در جهت کاهش هزینه‌های تولید، توسعه و نگهداشت دانستند. آقای دکتر خوانساری بحث نیروی متخصص را مهم دانسته و این را چالش جدی دانشگاه برشمردند. همچنین جذب، آموزش و حفظ نیروهای انسانی متخصص و با تجربه را در تولید و توسعه سامانه‌های اطلاعاتی بسیار مهم ارزیابی کردند.
در انتها، جناب آقای دکتر فاطمی رئیس مرکز فناوری‌های دیجیتالی دانشگاه ضمن تشکر از سخنرانان محترم، پیشنهاد دادند کمیته‌ای با حضور مدیران سابق مرکز در راستای هم افزایی و همکاری مستمر تشکیل گردد.

نمایشگاه معرفی دستاوردها، محصولات و خدمات دیجیتال
معرفی دستاوردها، محصولات و خدمات دیجیتال به طور مجازی از طریق بخش نمایشگاه در سایت https://event.ut.ac.ir/#/exhibitions صورت پذیرفت. غرفه‌های شرکت کننده در نمایشگاه عبارتند از: معاونت سامانه‌های اطلاعاتی، معاونت زیرساخت، معاونت پشتیبانی خدمات، اداره مدیریت دانش و شبکه اجتماعی، اداره یادگیری الکترونیکی و تولید محتوا، واحد تعالی سازمانی و مدیریت پروژه، واحد آموزش‌های تخصصی و آزاد (موک)، واحد ارتباطات ویدئویی، امور اداری و لجستیک.